Sanayiciler, Eximbank
kredilerinin durma noktasına geldiğini belirterek, hem üretimin ve hem de
ihracatın kesintisiz devamı için döviz kısıtlamalarının gevşetilmesi
gerektiğini açıkladı. Türk Eximbank kredi kaynaklarında sorunlar yaşandığını
dile getiren ihracatçı ve sanayiciler, çözüm için acil adım atılmasını talep
ediyor. İhracat yapan firmaların döviz ihtiyacı sebebi ile kısıtlamaların
gözden geçirilmesini gerektiği de iş dünyasının talepleri arasında yer alıyor
Son dönemde kredi kullanımındaki sıkıntılar konusunda üst üste
açıklamalarda bulunan sanayiciler, Eximbank kredilerinin durma noktasına
geldiğini belirtti.
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan ihracatçı ve sanayiciler, hem
üretimin ve hem de ihracatın kesintisiz devamı için döviz kısıtlamalarının
gevşetilmesi ve uygulamaların net bir şekilde açıklanması gerektiğini
vurguladı.
Türk Eximbank kredi kaynaklarında sorunlar yaşandığını
dile getiren ihracatçı birliklerinin başkanları, çözüm için acil adım
atılmasını talep ederken, ihracatçıların döviz ihtiyacı sebebi ile
kısıtlamaların gözden geçirilmesini gerektiğini dile getirdi.
Reeskont kredilerinde Haziran ayında yapılan düzenleme de, ihracatçıların
finansmana erişiminde kısıtlamaya yol açmıştı.
İhracat yapan sektörlerin yetkilileri, düzenlemenin habersiz hayata geçirilmesinin
firmaları hazırlıksız yakaladığını vurgularken, elindeki dövizi bozmak
istemeyen firmaların da yüksek faizli kredi kullanımına maruz kaldığına yönelik
açıklamalarda bulunmuştu.
Konuya ilişkin Bloomberg HT yayınında değerlendirmelerde bulunan
ihracatçıların açıklamaları şu şekilde;
Çelik İhracatçıları
Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Uğur Dalbeler:
"Peş peşe gelen kararların yarattığı karmaşa finansmanda sıkıntı
yaratıyor. Hem ihracatın finansmanı hem de işletme sermayesinde sorunlar var.
Dünyada ciddi talep daralması yaşanırken rekabet için ortam rahatlatılmalı.
Üretim için yüzde 60 oranındaki hammaddenin yüzde 80'ini ithal ediyoruz.
İhracatçının dövize ihtiyacından dolayı kısıtlamalar yumuşatılmalı."
Akdeniz Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri İhracatçıları Birliği Başkanı
Bülent Aymen:
"BDDK ve TCMB'nin açıklamalarından sonra krediye erişimde ciddi
sıkıntı var. Eximbank kredileri hemen hemen kapanmış durumda. Gerçek ihracatçı
için döviz kısıtlamalarının kalkması lazım. Üretimi devam ettirmede ve işletme
sermayesinde büyük sıkıntı içindeyiz. İhracat halen koşan bir sektör,
kısıtlayınca ciddi sıkıntı çıkar."
TOBB Hazır Giyim ve
Konfeksiyon Sektör Meclis Başkanı Şeref Fayat:
"Kesinlikle sıkıntılar yaşanıyor. Aynı kredi türü için başvuru yapıldığında
bankaların farklı uygulamalar ve farklı evraklar talep ettiklerini
gözlemliyoruz. Bu da bayram öncesi çok daha fazla nakit sıkışıklığı yaşayan
piyasaları kilitledi diyebiliriz. İhracatçı için can suyu olacak reeskont
kredilerine de, spot kredilerine de ulaşmak çok zor. Hatta tam net
anlamadıkları için kredi erişimlerini tamamen kapattıklarını söyleyen bankalar
da oldu."
"Dünyada resesyonun konuşulduğu bir dönem yaşıyoruz; yani artık ihraç
pazarlarımızda da çok ciddi problemler var. Türkiye’nin yeni ekonomik
modelinde, özellikle döviz kazandıran ihracatçıların en ufak bir problem
çıkmadan finansmana erişmesi sağlanması gerekiyor. Fiyat istikrarında
zorlandığımız bu dönemde, belki mal satmakta zorlandığımız pazarlarda bir de
bunlarla uğraşmak zorunda kalıyoruz."
"Eximbank'ın aslında çok daha basit çok daha kolay uygulamalar ile
ihracatçılara bu finansmanı sağlaması gerekirken, normal işimizi bırakıp
finansman uygulamalarını anlamaya çalışıyoruz. Zorlanan pazarlarda finansman
olmazsa ihracat performansında çok olumsuz gelişmeler yaşanabilir."
Türkiye Seramik
Federasyonu Başkanı Erdem Çenesiz:
"Verilen kredilerin dövize gidecek olma kaygısından bu problemlerin
kaynaklandığını düşünüyoruz. Dolayısı ile Eximbank da dahil bankalar, ince
eleyip sık dokuyorlar, daha tedirgin kredi veriyorlar. Bunu anlayabiliyoruz;
ancak Eximbank dahil, fatura karşılığı ya da ücret bordrosu karşılığı kredi
ödemelerinin yapılabileceği bir sisteme bir an evvel geçilmesi gerektiğini
düşünüyoruz. Kredi kullandırma da bir iştah azalması bir temkinlilik olduğu çok
bariz. Birçok üyemiz bize bu mesajı iletiyor. Finansman problemi çözülmezse
yeni yatırımların kapasite kullanımı düşük kalabilir."
Güney Anadolu
İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Fikret Kileci:
"Şuan lojistik, hammadde problemlerinden daha önemli olan finansman
sıkıntımız. Eximbank en masum olan taraf. TCMB’nin kaynağı reeskont tarafından
açması gerekli. Bayramdan sonra acil çözümler bulamazsak çok büyük sıkıntı
olabilir."
Akyüz Plastik Yönetim
Kurulu Başkanı Murat Akyüz:
"Türkiye'de son dönemde yaşanan ani değişmeler ihracatçılarımızın ve
üreticilerimizin finansman konusuna daha fazla eğilmesine sebep oldu. Firmalar
ellerinde ki bütün malı mülkü, arsasını, binasını bankalara ipotek ederek
finansmana ulaşmaya çalışıyor. Buna karşın yapılan bütün çalışmalar TL bazlı
olduğu ve kurda şiddetli değişiklikler olduğu için şu anda çoğu sanayicimiz
tekrar açığa düştü. Maalesef baktığımız zaman da TCMB üzerinden yönetilen ve
Eximbank üzerinden de verilen çoğu krediye şu anda yeterince erişilemiyor.
Firmalar bu konudan muzdaripler."
"Öbür taraftan da yüzde 40 olayı ayrı bir konu. Plastik sektörü, kimya
sektörünün alt dallarından biri. Gelen paraları bozdurarak tekrar dövize
çevirmek ciddi bir maliyet oluyor. Örneğin kendi firmamda olan 110 bin euroluk
bir işlemde yaklaşık 800 dolarlık bir ekstra maliyet oluştu. Bizim
rakiplerimizin hiç birinde bu tarz zorlamalar yok. ABD'de resesyon konuşulmaya
başlandı ve orada olacak en ufak resesyon Türkiye’ de çok daha büyük etkilere
sebep olabilir. Bizim bunların hepsine çok çok dikkat etmemizde fayda
var."
